Temir va anemiya
Temir va anemiya
Temir miqdori yuqori bo’lgan oziq-ovqatlarni qanchalik ko’p iste’mol qilsak ham, temirning ichaklardan so’rilishi cheklangan va bu assimilyatsiya jarayonini tezlashtirish mumkin emas. Ichaklardan so’rilish cheklangan va sekin, ma’lum vaqt talab etiladi. Shuning uchun temir tabletkalari yordamida tananing temir zahiralarini bir zumda va tez to’ldirish mumkin emas. Shoshilinch ehtiyoj bo’lsa, tomir ichiga yuboriladigan temir preparatlarini qo’llash mumkin, ammo ular faqat nojo’ya ta’sirlar va muammolar tufayli o’ta og’ir holatlarda qo’llaniladi. Shu sababli, homiladorlikni temir tanqisligi bilan boshlamaslik yaxshiroqdir.
***
Temir sog’lom qon hujayralari va boshqa ba’zi hujayralar rivojlanishi va faoliyati uchun muhimdir. Bu qon hujayralarida gemoglobin ishlab chiqarishda zarur bo’lib, gemoglobinning asosiy funktsiyalaridan biri kislorodni hujayralar va to’qimalarga etkazishdir.
***
Garchi chaqaloq temirga bo‘lgan ehtiyojini albatta homilador ayoldan olsa va uning ehtiyojini qondirsa-da, temir zahirasi yetarlicha to‘la bo‘lmasa, homilador ayolning o‘zi ham temir tanqisligi tufayli kamqonlikka chalinadi, bu esa onaga ta’sir qiladi. Agar bu holat homiladorlik davrida aniqlansa, uni davolash mumkin, ammo bu vaqt talab qiladigan va homiladorlik davrida davom etayotganligi sababli, ba’zida murakkabroq davolash usullarini qo’llash kerak bo’lishi mumkin.
***
Go’sht, tuxum, yashil bargli sabzavotlar, buyraklar, jigar, shinni va dukkaklilar kabi yuqori miqdorda temir moddasi bo’lgan oziq-ovqatlar asosiy manbalardir. Biroq, bu oziq-ovqatlarni nomutanosib ravishda iste’mol qilish muammoni hal qilishga yordam bermaydi va keraksizdir. Bu oziq-ovqatlarni ovqatlanish odatingizda saqlab qolish va ularni muvozanatli iste’mol qilish kifoya.
***
Anemiyaga shubha qiladigan holat mavjud bo’lsa, buni kerakli testlar bilan aniqlash mumkin.Homiladorlikning 22-24 xaftaligida qon tekshiruvi o’tkazilsa va gemoglobin 11 grammdan yuqori bo’lsa, homiladorlikka xos temir tanqisligi kamqonligining rivojlanish ehtimoli juda past bo’ladi. Agar u 11 dan past bo’lsa, temir tabletkalarni kuniga bir marta ehtiyot chorasi sifatida boshlash mumkin. Agar u 10 grammdan past bo’lsa, unda vaziyatni qo’shimcha testlar bilan batafsilroq aniqlash kerak.
